Dlaczego kogut pieje?

Aktualności 0 81 1 min. 40 sek. 100%

Prawie w każdej wsi na świecie jest jedno stworzenie, które niezawodnie daje znać, że dzień właśnie się zaczyna. Mowa oczywiście o kogucie – donośnym mieszkańcu kurnika, który o świcie wykrzykuje swoje „kukuryku”, budząc nie tylko ludzi, ale też całe gospodarstwo.

Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego właściwie to robi?

Okazuje się, że nie chodzi tylko o rytm dnia i nocy. Po latach badań naukowcy – etolodzy, czyli specjaliści od zachowań zwierząt – odkryli, że poranne pianie ma głęboko zakorzenione podłoże społeczne. Chodzi o dominację.

Kogut to nie tylko ozdoba zagrody. To zwierzę żyjące w strukturze hierarchicznej, które musi nieustannie przypominać innym – i sobie – że to on tu rządzi. Inni samce tylko czekają na okazję, żeby przejąć kontrolę nad stadem, a samice obserwują, kto wydaje się najczujniejszy i najsilniejszy. Pianie o świcie to sygnał: „Jestem na posterunku, możecie czuć się bezpiecznie”.

W 2015 roku badacze z Japonii potwierdzili, że koguty wchodzą w pewnego rodzaju wyścig – chodzi o to, kto zapieje jako pierwszy o poranku. Ten, który zrobi to najwcześniej, zdobywa uznanie w oczach kur i utwierdza swoją pozycję lidera. Szczególnie ważne jest to w sytuacjach, gdy w kurniku mieszka więcej niż jeden kogut. Reszta samców pieje dopiero po alfie – próbując przy okazji zaznaczyć swoją obecność, ale bez przekraczania granicy.

iekawe spostrzeżenia przyniosło też starsze badanie z USA (z 1995 roku), w którym skupiono się na stresie towarzyszącym tym porannym rywalizacjom. Okazało się, że koguty, które pieją jako pierwsze, są jednocześnie najbardziej zestresowane – bo ciąży na nich największa odpowiedzialność i presja utrzymania pozycji.

I jeszcze jedno: koguty nie potrzebują światła, żeby wiedzieć, że nadchodzi świt. Mają wbudowany zegar biologiczny, który pozwala im obudzić się tuż przed wschodem słońca. To właśnie dlatego potrafią zapiać niemal co do minuty, nawet gdy nie widzą słońca. A jeśli z jakiegoś powodu zniknie samiec alfa, to drugi w kolejce szybko przejmuje jego rolę i zaczyna piać jako pierwszy.

Tak więc, kiedy następnym razem usłyszysz pianie koguta o poranku, pomyśl, że to nie tylko wiejski folklor, ale też efekt złożonych mechanizmów społecznych i instynktownej walki o władzę w kurzym świecie.